«…Η εικασία του Κόλατζ (αντιγράφω από την Wikipedia για ευκολία) είναι μια εικασία στα μαθηματικά γνωστή ως εικασία 3n+1. Η εικασία συνοψίζεται ως εξής: Πάρτε οποιοδήποτε θετικό ακέραιο n. Αν ο n είναι άρτιος, διαιρέστε τον δια το 2, για να πάρετε το n/2. Εάν ο n είναι περιττός, πολλαπλασιάστε τον επί 3 και προσθέστε 1 για να πάρετε το 3n+1. Επαναλάβετε τη διαδικασία επ' αόριστον. Από όποιο αριθμό κι αν ξεκινήσετε, θα καταλήξετε πάντα στο 1. Παράδειγμα: ξεκινώντας από έναν άρτιο n = 12, η ακολουθία των αριθμών είναι 12, 6, 3, 10, 5, 16, 8, 4, 2, 1. Για τον περιττό n = 19, η ακολουθία γίνεται μεγαλύτερη αλλά πάλι καταλήγει στο ένα: 19, 58, 29, 88, 44, 22, 11, 34, 17, 52, 26, 13, 40, 20, 10, 5, 16, 8, 4, 2, 1.»
Ένα φυσικό ανάλογο της εικασίας θα μπορούσε (καθ’ υπερβολή) να είναι και το σκεπτικό της καταγγελίας του ΟΣΦΠ στην ΕΕΑ για την πολυιδιοκτησία ΠΑΟΚ και Ξάνθης: ξεκινώντας από έναν οποιοδήποτε αριθμό (ΠΑΕ Ξάνθη, Βιαμαρ, Vialand, RFA), δημιουργούμε μια ακολουθία αριθμών με πολλαπλές καταβάσεις και αναβάσεις, σαν τους κόκκους του χαλαζιού σε ένα σύννεφο, καταλήγοντας πάντα στον αριθμό 1 (τον Ιβάν Σαββίδη και το Dimera group).
Αν η παραπάνω εικασία, παρά την απλότητά της, θεωρείται ένα τεράστιο πρόβλημα Μαθηματικών, 5 μέλη μιας Επιτροπής κατόρθωσαν να βρουν τη λύση του (πάλι καθ’ υπερβολή) σε λίγες μόνο ημέρες. Πάμε να προσπαθήσουμε να φανταστούμε τη διαδικασία που ακολούθησαν για να καταλήξουν σε μια ΑΠΟΦΑΣΗ η οποία διαβιβάζεται στην Εισαγγελική Αρχή για Ποινική Δίωξη που μιλάει για παράβαση του Άρθρου 69, παρ 9:
« Α.Α.Ε., μέτοχος Α.Α.Ε., Μέλη ή διοικητές νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου ή εταιρείας που συμμετέχει στο κεφάλαιο Α.Α.Ε., καθώς και οι σύζυγοι και οι μέχρι δεύτερου βαθμού συγγενείς όλων των παραπάνω φυσικών προσώπων, απαγορεύεται, με ποινή απόλυτης ακυρότητας της δικαιοπραξίας, να αποκτούν αμέσως ή εμμέσως, όπως, ιδίως δια παρένθετων προσώπων, μετοχές ή δικαιώματα διοίκησης ή να αναλαμβάνουν διευθυντικά καθήκοντα άλλης ΑΑΕ., του ιδίου ή άλλου αθλήματος. Ως απαγορευμένη έμμεση απόκτηση, κατά την έννοια της προηγούμενης παραγράφου, θεωρείται και αυτή που επιτυγχάνεται μέσω άλλου νομικού προσώπου ή εταιρείας, εφόσον πρόκειται για συνδεδεμένη επιχείρηση κατά την έννοια του άρθρου 42ε παράγραφος 5 του Κ.Ν. 2190/1920 ή στην οποία το υποκείμενο στους ως άνω περιορισμούς πρόσωπο είτε κατέχει ποσοστό μεγαλύτερο του είκοσι τοις εκατό (20%) του κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου είτε συμμετέχει στο όργανο διοίκησής της ή καθ` οιονδήποτε τρόπο στη διαχείρισή της είτε ασκεί κυριαρχική επιρροή στη διοίκηση ή τη λειτουργία της, ανεξάρτητα από το ποσοστό κεφαλαίου που διαθέτει σε αυτήν.»
Εδώ δλδ δεν μιλάμε για ένα άλυτο πρόβλημα Μαθηματικών το οποίο, εφόσον δε λυθεί, δεν έγινε και κάτι. Τουναντίον είναι τέτοια (προφανώς) τα συντριπτικά στοιχεία της ΕΕΑ (κατά τον κ. Αρκούδη) που δε γεννάται παραμικρή αμφιβολία για το αδίκημα.
Ας μπούμε λοιπόν στα παπούτσια της ΕΕΑ ξεκινώντας από το βασικό συμπέρασμα τους με την παρακάτω απλή ισοδυναμία: ΠΑΕ ΠΑΟΚ=ΠΑΕ Ξανθη (δλδ Dimera=ΙΚΕ Sports) αφού ισχύουν ΠΑΕ ΠΑΟΚ=Dimera και ΠΑΕ Ξάνθη=ΙΚΕ Sports.
Πώς λοιπόν απέδειξαν την παραπάνω ισοδυναμία?
Αν IKE Sports=Viamar KAI Viamar=Vialand KAI Vialand=RFA KAI RFA=Dimera, τότε Dimera=IKE SPORTS.
Το παραπάνω είναι πρόβλημα Πρώτης Δημοτικού. Προσοχή στο «ΚΑΙ» στα μαθηματικά (δλδ στους ΝΟΜΟΥΣ). Για να ισχύει η τελική ισότητα IKE SPORS=Dimera πρέπει να ισχύουν ΟΛΕΣ οι παραπάνω ισοδυναμίες. Έστω και ΜΙΑ να μην αποδεικνύεται, το πρόβλημα είναι ΑΛΥΤΟ.
Η ΕΕΑ λοιπόν απέδειξε ότι όλες οι εταιρείες στην ακολουθία από την Dimera στην IKE Sports είναι ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ (ας πούμε ότι όλες ακολουθούν τον κανόνα της εικασίας 3n+1).
Πόσο εύκολο είναι αυτό άραγε? Μια ματιά να ρίξει κάποιος στο Διαδίκτυο θα δεί ότι ο έλεγχος των συναλλαγών μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων για Φορολογικούς προφανώς Λόγους (διαδρομή χρήματος έως τον τελικό δικαιούχο, μεταφορά κέρδους μεταξύ φορολογικών οντοτήτων κλπ.) αποτελεί πονοκέφαλο όχι μόνο για την ΑΑΔΕ στην Ελλάδα αλλά και γενικότερα. Στην Ευρώπη, η διενέργεια ελέγχων ενδοομιλικών συναλλαγών γίνεται από άντληση πληροφοριών από βάση δεδομένων του Οίκου Moody’s με στοιχεία για πάνω από 24Μ επιχειρήσεις (https://www.taxheaven.gr/circulars/30666).
Παρά τη δυσκολία ωστόσο όλων των αρχών, μια Επιτροπή κατάφερε και απέδειξε με συντριπτικά στοιχεία ότι οι εταιρείες IKE Sports, Viamar, Vialand, RFA και Dimera είναι ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ σύμφωνα με το Εμπορικό Δίκαιο.
Για να δούμε λοιπόν παρακάτω ποιες προϋποθέσεις πρέπει να υπάρχουν ώστε μια εταιρεία να είναι ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ με μια άλλη (κατά την έννοια του άρθρου 42ε παράγραφος 5 του Κ.Ν. 2190/1920):
Ορισμός: “Ως συνδεδεμένες νοούνται οι επιχειρήσεις μεταξύ των οποίων υπάρχει σχέση άμεσης ή έμμεσης ουσιώδους διοικητικής ή οικονομικής εξάρτησης ή ελέγχου, ιδίως λόγω συμμετοχής της μίας στο κεφάλαιο ή τη διοίκηση της άλλης ή λόγω συμμετοχής των ιδίων προσώπων στο κεφάλαιο ή στη διοίκηση και των δύο επιχειρήσεων, καθώς και οι επιχειρήσεις οι οποίες διαθέτουν σε μία από τις συνδεδεμένες τα ανωτέρω δικαιώματα ή δυνατότητες επιρροής.”
Για να αποδείξει η ΕΕΑ ότι ΠΕΝΤΕ εταιρείες είναι συνδεδεμένες μεταξύ των, πρέπει να έχει πειστικά στοιχεία ώστε κάποιες από τις παραπάνω προϋποθέσεις να ισχύουν.
Ας πάρουμε ένα παράδειγμα ισοδυναμίας και ας ασχοληθούμε με αυτό (όπως είπα και πιο πάνω, έστω και μία ισοδυναμία να ΜΗΝ ισχύει, η εικασία παύει να έχει ισχύ):
RFA=Dimera ( σχέση 1)
Για να ισχύει η σχέση 1 πρέπει είτε:
- οι δυό εταιρείες να συνδέονται καθόλα νόμιμα. Δλδ υπόκεινται σε φορολογικές (και νομικές) διατάξεις υπό την έννοια της μητρικής-θυγατρικής. Υπάρχει ένα δημοσίευμα ότι αυτό ίσχυε και φαινόταν σε ισολογισμούς στην Εφορία της Κύπρου το 2013 (https://www.documentonews.gr/article/to-ntermpi-me-tis-kataggelies-kai-toys-nomoys), ωστόσο εδώ μιλάμε ξεκάθαρα για παραβάσεις από το 2018 και μετά (αυτή είναι η καταγγελία του ΟΣΦΠ άλλωστε). Η Νομική Υπόσταση των εν λόγω εταιρειών μπορεί να έχει αλλάξει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια. ΑΝ υπήρχε αυτή η σύνδεση, δε θα χρειάζονταν να σταλούν ανώνυμοι φάκελοι στην ΕΕΑ (προϊόντα υποκλοπής κατά την κα Μαρούπα).
- είτε οι δύο εταιρείες κρύβουν τη σύνδεσή τους αλλά συνδέονται σύμφωνα με το Νόμο 2190/1920. Δλδ ισχύουν (έστω) ΜΙΑ εκ των παρακάτω προϋποθέσεων:
1. Mια επιχείρηση κατέχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων ή των εταίρων άλλης επιχείρησης.
2. Mια επιχείρηση έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, διαχειριστικού ή εποπτικού οργάνου άλλης επιχείρησης.
3. Mια επιχείρηση έχει το δικαίωμα να ασκήσει κυριαρχική επιρροή σε άλλη επιχείρηση βάσει σύμβασης που έχει συνάψει με αυτήν ή δυνάμει ρήτρας του καταστατικού αυτής της τελευταίας
4. μια επιχείρηση που είναι μέτοχος ή εταίρος άλλης επιχείρησης ελέγχει μόνη της, βάσει συμφωνίας που έχει συνάψει με άλλους μετόχους ή εταίρους της εν λόγω επιχείρησης, την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων ή των εταίρων αυτής της επιχείρησης.
Δλδ με απλά λόγια να υφίσταται:
1. Πλειοψηφική συμμετοχή (κεφάλαιο ή δικαιώματα ψήφων)
2. Συμβατικός έλεγχος της πλειοψηφίας των δικαιωμάτων ψήφου (μέσω συμφωνιών μετόχων ή εταίρων)
3. Διορισμός ή παύση των μελών της διοίκησης (Προσοχή ότι η δυνατότητα de facto επιρροής κατά την εκλογή της διοίκησης δεν αρκεί: απαιτείται νομικά διασφαλισμένη δυνατότητα επηρεασμού του διορισμού της πλειοψηφίας των μελών του διοικητικού οργάνου)
4. Κυριαρχική επιρροή ή έλεγχος ή ενιαία διεύθυνση
Επειδή κάποιες από τις παραπάνω προϋποθέσεις (1 έως 3) είναι πολύ συγκεκριμένες και αποδεικνύονται εύκολα με χαρτιά (κάτι που ΔΕΝ έχουν δεί το φώς της Δημοσιότητας), πάμε απευθείας στο Κριτήριο 4 που είναι και αυτό τo oποίο απαιτεί διευκρινήσεις. Το ίδιο το Υπουργείο Ανάπτυξης με την Ερμηνευτική με αρ. πρωτ. Α2- 2233./2009 ορίζει:
«Προϋπόθεση της διάταξης είναι η δυνατότητα άσκησης ή η πραγματική άσκηση είτε κυριαρχικής επιρροής είτε ελέγχου σε άλλη επιχείρηση ή η υπαγωγή σε ενιαία διεύθυνση. Ως κυριαρχική επιρροή θα πρέπει να χαρακτηρισθεί εκείνη η νομική κατάσταση, από την οποία απορρέουν για την «κυρίαρχη» επιχείρηση οι ίδιες δυνατότητες επιρροής πάνω στην εξαρτημένη επιχείρηση όπως στις παραπάνω περιπτώσεις. Η άσκηση ή η δυνατότητα άσκησης κυριαρχικής επιρροής θα πρέπει να αφορά σε ορισμένους βασικούς τομείς στη λειτουργία της θυγατρικής, όπως εκείνους των επενδύσεων, της χρηματοδότησης, των προμηθειών, των πωλήσεων και του προσωπικού. Η κυριαρχική επιρροή ασκείται κυρίως μέσω του ελέγχου των μελών της διοίκησης της θυγατρικής. Κρίσιμος είναι ο πραγματικός έλεγχος των αποφάσεων του διαχειριστικού οργάνου της θυγατρικής, ανεξάρτητα του αν αυτός προκύπτει π.χ. από τη σύμπτωση της πλειοψηφίας των προσώπων που απαρτίζουν τα διαχειριστικά όργανα των δύο εταιρειών. Ως κυριαρχική επιρροή θα μπορούσε επίσης να θεωρηθεί και η οικονομική εξάρτηση της θυγατρικής από τη μητρική. Γίνεται δεκτό ότι το κριτήριο της κυριαρχικής επιρροής αποκτά ιδιαίτερη σημασία στις περιπτώσεις μειοψηφικής συμμετοχής σε άλλη επιχείρηση.»
Για να αποσαφηνιστεί περισσότερο η αόριστη έννοια της επιρροής, η Φορολογική Διοίκηση έχει εκδώσει την ΠΟΛ1142/2015 δίνοντας και κάποια παραδείγματα που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Δύο εταιρείες είναι συνδεδεμένες όταν:
1. Περισσότερο από το ήμισυ των μελών του διοικητικού συμβουλίου ή ένας ή περισσότεροι διευθύνοντες σύμβουλοι ή διαχειριστές του διορίζονται από το άλλο πρόσωπο,
2. Το ίδιο πρόσωπο ή πρόσωπα που συμμετέχουν στη διοίκηση του ενός προσώπου με την ιδιότητα του διευθύνοντος συμβούλου ή του διαχειριστή, συμμετέχουν και στη διοίκηση του άλλου προσώπου με την ιδιότητα του διευθύνοντος συμβούλου ή διαχειριστή,
3. Τρίτο πρόσωπο διορίζει και στα δύο πρόσωπα, περισσότερο από το ήμισυ των μελών του διοικητικού συμβουλίου τους ή έναν ή περισσότερους από τους διευθύνοντες συμβούλους τους ή διαχειριστές τους
4. Το ένα πρόσωπο προμηθεύει ή ορίζει τον/τους προμηθευτές σε ποσοστό τουλάχιστον ενενήντα τοις εκατό (90%) των πρώτων και βοηθητικών υλών που απαιτούνται για την παραγωγή του συνόλου των προϊόντων του άλλου προσώπου και προκύπτει από σύμβαση (έγγραφη ή προφορική) ότι καθορίζει τις τελικές τιμές πώλησης των προϊόντων (εδώ τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα φαντάζομαι καθώς οι 2 εταιρείες προέρχονται από όμορη αγορά κάτι που επουδενί δεν ισχύει για τις RFA και Dimera).
Πάμε λοιπόν να δούμε τι έχει συμβεί και αμάχητα προκύπτει ΚΥΡΙΑΡΧΙΚΗ ΕΠΙΡΡΟΗ της RFA στη Dimera (ή το αντίστροφο) ώστε να ισχύει RFA=Dimera.
Με βάση τα στοιχεία που έχουν δοθεί στην δημοσιότητα από τη μεριά του ΟΣΦΠ, υπάρχουν δύο συναλλαγές (η μια το 2013, συνεπώς δεν αξιολογείται καν) μεταξύ Dimera και RFA σύναψης ομολογιακού δανείου ύψους 6.7 εκατομμυρίων ευρώ. Εδώ να σημειωθεί ότι η διαδρομή του χρήματος δεν είναι περίεργη: περίεργο θα ήταν (ενδεχομένως) 10 εκατομμύρια να πήγαιναν από τη Dimera στην RFA και την ίδια μέρα (ή περίοδο) να αγοραζόταν η Vialand. Εδώ έγινε η αντίστροφη διαδρομή με άλλο ποσό η οποία (και για τον πλέον αδαή) δεν υποκρύπτει σχέση Dimera-RFA και Vialand. Η εν λόγω συναλλαγή είναι καθ όλα νόμιμη (διαφορετικά επεμβαίνουν άλλες αρχές και όχι η ΕΕΑ, προφανώς Φορολογικές). Ομολογιακή δανειακή σύμβαση υπογράφεται πολύ συχνά από μια εταιρεία σε μια άλλη. Αποδεικνύει η συναλλαγή αυτή σχέση ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ? Πώς από ένα δάνειο προκύπτει οικονομική εξάρτηση των δύο εταιρειών? Αν ναι, είμαστε κοντά στη λύση της εικασίας του Κόλατζ!
Για πάμε να δούμε δύο παραδείγματα του ίδιου του Υπουργείου Οικονομικών (το οποίο προφανώς έχει συναντήσει ανάλογες περιπτώσεις και για αυτό το λόγο δίνει τα συγκεκριμένα παραδείγματα):
1. Το πρόσωπο έχει δανείσει ή παρέχει εγγυήσεις για πιστώσεις του άλλου προσώπου και το ύψος του δανείου και των εγγυήσεων (αθροιστικά) υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) του συνόλου του ενεργητικού του δανειολήπτη
2. Τρίτο πρόσωπο έχει δανείσει ή παρέχει εγγυήσεις για πιστώσεις και στα δύο πρόσωπα και το ύψος του δανείου και των εγγυήσεων (αθροιστικά) υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) του συνόλου του ενεργητικού των δανειοληπτών,
Το ύψος της δανειακής σύμβασης είναι της τάξεως των 6.7 Μ ευρώ, η RFA είναι μια εταιρεία με κύκλο εργασιών το 2017 122 Μ ευρώ
(https://www.documentonews.gr/article/to-ntermpi-me-tis-kataggelies-kai-toys-nomoys) ενώ η Dimera Group έχει δώσει στο ελληνικό κράτος μόνο 620 Μ από φόρους (https://www.ethnos.gr/ellada/84331_anaptyxiaki-dynamiki-gia-dimera-group-620-ekat-mono-se-foroys-apo-2012). Συνεπώς το ύψος της δανειακής σύμβασης (6.7 Μ) δεν μπορεί να συγκριθεί με το ενεργητικό του δανειολήπτη. Άρα δεν δύναται μια σύμβαση δανείου να αποδείξει σχέση επιρροής μεταξύ δύο εταιρειών σύμφωνα με το Εμπορικό Δίκαιο. Και άρα η σχέση (1) δεν ισχύει, οπότε δια συνεπαγωγής δεν ισχύει και Dimera=IKE Sports.
H παραπάνω λογική (μαθηματικού τύπου) μετάβαση δεν διεκδικεί δάφνες επιστημονικής εγκυρότητας. Προς θεού. Είναι πιθανόν η ΕΕΑ να έχει στοιχεία που δεν έχει δημοσιοποιήσει και δεν έχουνε ληφθεί υπόψιν στην αδύνατη προσπάθεια λύσης του προβλήματος που περιγράφω παραπάνω.
Απλά ο γράφων, έχοντας τεράστια εμπειρία στην έρευνα, αναρωτιέται για το πόσο συντριπτικά στοιχεία μπορούν να αποδεικνύουν ένα τόσο δύσκολο πρόβλημα. Από μόνη της η έκφραση “overwhelming evidence” στην επιστήμη είναι τουλάχιστον αδόκιμη. Ο Richard Feynman έχει πεί ότι « the truth is rarely perfectly clear».
Στη θέση της ΕΕΑ, θα έκανα κάτι που συνηθίζεται αρκετά στο χώρο μου. RETRACTION: Μια ερευνητική εργασία δημοσιευμένη σε κορυφαίο περιοδικό (Science ή Nature) ανακαλείται από τους ίδιους τους συγγραφείς (οι οποίοι συνήθως προέρχονται από top10 παγκοσμίως Ιδρύματα) όταν ανακαλύπτουν ότι ΟΙ ΙΔΙΟΙ παραπλανήθηκαν από τα στοιχεία και συνήγαγαν ένα λάθος συμπέρασμα (https://retractionwatch.com/). Και γράφουν με πάσα ειλικρίνεια: “The authors of the study are retracting this Letter due to concerns about the interpretation of the data included in the manuscript”.
Dominus illuminatio mea